Մայիսյան հավաք

Բնաձայնություն, երաժշտություն և խաղ

Աննա Հայրոյան         Նոր դպրոց-պարտեզ

Բնաձայնություն, երաժշտություն և խաղ 

Նախակրթարանում կարևորվում է երեխայի խոսքի զարգացումը` սկսած 2 տարեկան երեխաների  բլբլոցից, այդ իսկ պատճառով սկզբնական շրջանում  ամենամեծ  ուշադրությունը պետք է դարձնել մանկան  արտասանությանը:Արտասանության  նախնական  ձևը   բացականչությունն է:

Երեխան  բնության,  թռչունների  և կենդանիների` իրենց իմացած ձայները մեծ  հաճույքով է ներկայացնում:Առավոտյան ուրախ մարմնամարզությունը սկսում ենք ծիտիկների ծլվլոցով: Բնաձայնություն , երգ-երաժշտություն , խաղ: Նոր ընդունված 2 տարեկան երեխաները, երբ լսում են ծիտիկների ծլվլոցը, դադարում են լաց լինել, սկսում են ծիտիկին փնտրել  խմբասենյակում:

Տեսնես` որտե՞ղ է թաքնվել, իսկ եթե մենք ծիտիկի նման ծլվլանք` ծի~վ-ծի~վ-ծի~վ, տեսնես ծիտիկը կհայտնվի՞: Երեխաները անմիջապես դառնում են ծիտիկներ, վազում են, թռչկոտում և երգում են`ծի~վ-ծի~վ, ծի~վ-ծի~վ: Հետո երեխաների հետ սկսում ենք պատմել  Հ.Թումանյանի <<Ծիտը>> հեքիաթը:

-Լինում է, չի լինում մի ծիտ: Մի անգամ էս ծտի ոտը փուշ է մտնում:

Տեսնեք փոքրիկ դերասանները ինչպես են դերի մեջ մտնում և բացականչում`ա~խ, ա~խ,ա~խ:

Բացականչությունը,  հնչերանգը, երգեցողությունը,  երեխան  զանազան  զգացմունքներով է արտահայտում, որոնք  հարազատ են իրեն:  Նախակրթարանում երգ- երաժշտությունը ձուլվում է գործողություններին:

2-3տարեկան  երեխաներն ազատ են և ինքնուրույն: Անհրաժեշտ չէ, որ դաստիարակը հրահանգներ տա` հիմա քնում ենք , նախաճաշում ենք… Նախակրթարանում մեծ և փոքր չկա: Ես  խմբում կարգադրություններ չեմ անում, պարզապես միացնում եմ երաժշտությունը:

Ուրախ մարմնամարզություն-  հայկական թմբուկի զարկերի ներքո բոլոր երեխաները հավաքվում են բեմում: Այնուհետև մեր ազգային երգերը երգում ենք և բեմադրում:  Էշ պարոնի  կատակերգի բեմադրում

<<Արև, արև>>, <<Եկեք ծեծենք>>, <<Խնոցի-հարոցի>>: Խնոցի,հարոցի Ճվիկներ, 1.Ճվիկ,ճվիկ 2. Ճվիկ, ճվիկ3.Ճվիկ, ճվիկԽաղիկներ , Ծափիկ,ծափիկ ասերգեր ազգային խաղեր:Մամի-մամի, խաղողը հասել է:

Արտասանությունից երգերին անցնելիս էլ պետք է ընտրել այնպիսի  երգեր, որ անցումը կտրուկ չլինի; Մանկանը նոր ավանդվող երգերի  վերաբերյալ Կոմիտասը գրում է <<Եղանակները պետք է կազմվեն առոգանության օրենքներին խիստ հնազանդվելով, այնպես որ երեխան ճանաչի եղանակի հիմնաձայնը, շեշտը, վերջակետը>>:  Այսինքն` երեխան չպետք է զգա, թե ինչպես արտասանությունը վերածվեց երգի:

Խաղը, հեքիաթը, թատրոնը ոտանավորը, մարզանքը պետք է դիտել որպես  երգ –երաժշտության համահունչ միավոր:

Բնաձայնություն, երգ, խաղ, գործունեթյուն, գույն, երևակայություն, երաժշտություն. այս ամենը կարող եք տեսնել  ամեն օր  ստեղծագործող, զագացող  նախակրթարանում:  Բնաձայնությունից ինքնուրույնություն

Ջրի ձայնը լսելու ժամանակ երեխաները գնում են լվացվելու:

Քնելիս հնչում է օրորոցային երաժշտություն, արթնանալիս` աքաղաղի ձայնը, հաց ուտելիս` ձիուկի ձայնը/ ձի նստել և գնալ հաց ուտելու/:

Զվարճալի է, չէ՞ : Ինչքա~ն լավ է. բոլորս միասին խաղում ենք, ուրախ է անցնում մեր օրը: <<Բնաձայնություն և խաղ>>

 Աննա Հայրոյան

Նոր դպրոց-պարտեզի նախակրթարան